modern evrimsel sentez ne demek?

Modern evrimsel sentez (kısaca modern sentez, Yeni Darwincilik veya Neo-Darwinizm), Darwin'in Evrim Kuramı ile Mendel'in kalıtım kuramını modern moleküler biyoloji ve matematiksel popülasyon genetiği ışığında birleştiren modern evrim kuramının adıdır.

1930'lar ve sonrasında daha önce Gregor Mendel tarafından ortaya konmuş olan kalıtım kuramı, moleküler biyoloji'nin kalıtımın moleküler temellerine ilişkin sağladığı bilgi ve Charles Darwin'in kuramının bütünleştirilmesiyle, evrim kuramı çağdaş halini aldı. R.A Fisher¹, Sewall Wright², J.B.S. Haldane³, T. Dobzhansky⁴, kuramın mimarisinde öne çıkan isimlerdir. Güncel bakış açısıyla evrim, bir gen havuzu içinde, bir nesilden diğerine belli bir karakterin oluşmasında etkili olan alellerden birinin sıklığının değişmesi olarak tanımlanabilir. Doğal seçilim, genetik özelliklerin üremeye katkısı, ve popülasyon yapısı bu değişime etki eden faktörlerdir. Bu güncellenmiş evrim teorisinin adı "Sentetik evrim kuramı", veya "Modern Evrimsel Sentez"dir.

Modern sentezin ana katkısı kalıtımın ve dolayısıyla evrimin temel birimi olan genler üzerine yeni edinilen bigilerle evrimin mekanizması, yani doğal seçilim arasındaki bağlantıyı kurmuş olmasıdır.

Modern sentezin dayandığı genel bulgular 1930 ve 40'larda ortaya çıkan ve bugün kısmen DNA kopyalanması sırasındaki hatalarla oluştuğu bilinen mutasyon ve rekombinasyondur. Bunların dışında modern sentez, gen havuzunun genetik kayma ve gen akımı gibi mekanizmalarla değişime uğradığını ortaya koymuştur. Modern senteze göre, popülasyonlar çevresel nedenlerle (örneğin coğrafi engeller) birbirinden ayrıldığında türleşme meydana gelir.

"Çağdaş sentetik evrim kuramı"na göre evrim beş ana evrimsel mekanizmanın etkileşiminden oluşur:

1. Doğal seçilim/ayıklanma;
2. Mutasyon;
3. Rekombinasyon;
4. Rastgele kalıtımsal sürüklenme (Random genetic drift);
5. Gen akışı (göç).

Ayrıca bakınız

• Biyolojik Evrim

Kaynakça

Özel

Genel

• Wright, S. 1931. "Evolution in Mendelian populations". Genetics 16: 97-159.
• Fisher, R. A. The Genetical Theory of Natural Selection, Clarendon Press, 1930 ISBN 0-19-850440-3
• Huxley, J. S. Evolution: The Modern Synthesis, Allen and Unwin, 1942 ISBN 0-02-846800-7

Orijinal kaynak: modern evrimsel sentez. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. R.A. Fisher 1 . 24 Aralik 2008 tarihinde erişildi. ↩

2. Sewall Wright 2 . 24 Aralik 2008 tarihinde erişildi. ↩

3. J.B.S. Haldane 3 . 24 Aralik 2008 tarihinde erişildi. ↩

4. T. Dobzhansky 4 . 24 Aralik 2008 tarihinde erişildi. ↩

Kategoriler